Ένα μόνιμο φλερτ με την έκπληξη

Πέρασε αρκετός καιρός από την τελευταία ανανέωση του δικτυακού μας τόπου. Αισθάνομαι ότι θα πρέπει να δοθούν κάποιες εξηγήσεις για αυτό, εξηγήσεις που ταυτόχρονα είναι και σχεδόν όλα τα «νέα» μας- τουλάχιστον από τα τέλη του 2003 μέχρι και τα μέσα Απριλίου.

Στις 20-22 Νοέμβρη συμμετείχαμε στο συνέδριο των Inedits στο Μονακό . Η οργάνωση από την πλευρά των Archives Audiovisuelles de Monaco ήταν άρτια, ενώ το υλικό των διαφόρων ευρωπαϊκών αρχείων, όπως πάντα, κράτησε την προσοχή μας αμείωτη. Θετική ήταν και η συγκρότηση (για πρώτη φορά;) δύο ομάδων εργασίας παράλληλα με τις υπόλοιπες εκδηλώσεις. Πιθανόν μάλιστα να ήταν χρήσιμη η εδραίωση και η χρονική διεύρυνση του συγκεκριμένου τμήματος, ακόμη κι αν αυτό οδηγούσε σε μια αύξηση των ημερών της συνάντησης.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, κατόπιν πρωτοβουλίας του Προέδρου του Ε.Λ.Ι.Α., Μάνου Χαριτάτου, υπήρξε μια πρόταση για την έκδοση ενός βιβλίου γύρω από τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο σε συνεργασία με το Media Desk Hellas . Με αρκετή προσπάθεια, και χάρη στη συνδρομή ανθρώπων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καταφέραμε να παραδώσουμε την ύλη τέλη Φεβρουαρίου. Ωστόσο οι εξελίξεις που ακολούθησαν μετά τις εκλογές και κυρίως οι μεταβολές στο Υπουργείο Τύπου, ουσιαστικά «πάγωσαν» μέχρι νεοτέρας την έκδοση, αν και ένα τμήμα από το υλικό που έχει συγκεντρωθεί θα αρχίσει να παρουσιάζεται σταδιακά από τον δικτυακό μας τόπο, αρχής γενομένης από το κείμενο «Επιβάτες» της ψυχολόγου Ελένης Κονιδάρη.

Αξιόλογα άρθρα είχαν προσφέρει ακόμη (κατά αλφαβητική σειρά) ο Θεόδωρος Αδαμόπουλος, Διευθυντής της Ταινιοθήκης της Ελλάδας, ο Τάσος Αδαμόπουλος, υπεύθυνος των εργαστηρίων της Ταινιοθήκης, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Κρήτης Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, η Αφροδίτη Νικολαϊδου, υποψήφια διδάκτωρ στο Πάντειο, ο σκηνοθέτης Λάκης Παπαστάθης, από τους πρωτεργάτες στην αξιοποίηση αρχειακού υλικού στη χώρα μας, και η Collette Piault, γαλλίδα ανθρωπολόγος και σκηνοθέτις. Τέλος η Δήμητρα Καρυά, από τη Γαλλία, πραγματοποίησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη με τον Τίμωνα Κουλμάση γύρω από τη χρήση των οικογενειακών ταινιών στο ντοκιμαντέρ του «Ulrike Marie Meinhof».

Όλους τους προαναφερθέντες οφείλω να τους ευχαριστήσω για την άμεση ανταπόκρισή τους σε μια έκδοση επισφαλή από την αρχή λόγω των επικείμενων εκλογών. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω, από την πλευρά του Media Desk Hellas , τις Ελένη Ράμμου και Αθηνά Καρτάλου για την καταλυτική τους παρουσία στην όλη προσπάθεια. Και βέβαια την Διευθύντρια του ελληνικού γραφείου του προγράμματος Media , Ιωάννα Χαριτάτου, για τον πραγματικά ενθαρρυντικό τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε την ενασχόλησή μας με το ερασιτεχνικό οπτικοακουστικό υλικό.

Σχεδόν αμέσως μετά ακολούθησε η παρουσίαση «των Ανωνύμων» από την Κινηματογραφική Λέσχη Ηλιούπολης, στις 21 Μαρτίου 2004. Στα πλαίσια της εκδήλωσης προβάλαμε διάφορα αποσπάσματα από το υλικό που έχουμε μεταφέρει σε βίντεο μέχρι τώρα. Η θετική εντύπωση που αποκόμισαν οι παριστάμενοι μας επιτρέπει να σχεδιάζουμε την επανάληψη της παρουσίασης του χρόνου και ενδεχομένως την παγίωση μιας συνάντησης σε ετήσια βάση διαφόρων φορέων αλλά και ιδιωτών που ασχολούνται με το ερασιτεχνικό φιλμ ή, ευρύτερα, με τα κινηματογραφικά αρχεία.

Άφησα για το τέλος δυο σημαντικές κινήσεις. Ο Claude Bossion, υπεύθυνος του αρχείου Cinememoire στη Μασσαλία, μας επισκέφθηκε στην Ελλάδα και επιστρέφοντας στη Γαλλία μας έστειλε την ταινία του «Memoire d ' Outremer». Λίγο αργότερα ο γνωστός σκηνοθέτης Peter Forgacs, ένας από τους πιο σημαντικούς ντοκιμενταρίστες παγκοσμίως και υπεύθυνος των Open Society Archives στην Ουγγαρία ανταποκρινόμενος σε προσωπική μου παράκληση έστειλε τις ταινίες του «A Bibo reader», «Angelos Film», «The Danube Exodus» και «The Maelstrom» που αξιοποιούν με ένα υποδειγματικό τρόπο φιλμ ερασιτεχνών. Επιπλέον έκανε γραπτώς ιδιαίτερα χρήσιμες παρατηρήσεις για ορισμένες απαραίτητες βελτιώσεις στον δικτυακό μας τόπο. Και τους δύο θα ήθελα να τους ευχαριστήσω. Επιτρέψτε μου όμως να σταθώ ειδικά στον Peter Forgacs, γνωρίζοντας ότι σε ένα άβολο χρονικό διάστημα για τον ίδιο μπήκε στον κόπο να ασχοληθεί με το αίτημα που διατύπωσε ένας άγνωστος από την Ελλάδα, με μοναδικό κίνητρο να βοηθήσει την έρευνα σχετικά με τα ερασιτεχνικά φιλμ.

Οι παραπάνω δραστηριότητες, λίγες ίσως αριθμητικά, αλλά αρκετά δεσμευτικές από άποψη χρόνου, δε μας επέτρεψαν να ασχοληθούμε με τον δικτυακό μας τόπο τόσο συστηματικά όσο θα θέλαμε. Νιώθουμε όμως ευνοημένοι από τους ανθρώπους που, έστω εξ αποστάσεως, συναντήσαμε. Από όσους γνωρίσαμε και μιλήσαμε μαζί τους αλλά και από εκείνους που τους ανακαλύπτουμε μόνο ως επισκέπτες της διεύθυνσής μας στο διαδίκτυο: τους «ανώνυμους» φίλους από την Βραζιλία, τον Καναδά, την Αυστραλία, τις Η.Π.Α., τη Μεγάλη Βρετανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, αλλά και το Μπελίζ. Κάπως έτσι ο ερασιτεχνικός κινηματογράφος μετατρέπεται σε ένα διαρκές ταξίδι. Σε ένα συνεχές φλερτ με το μη αναμενόμενο.

Νίκος Μητρογιαννόπουλος
Πρόεδρος της εταιρίας «Των Ανωνύμων»
Αθήνα, 30-5-2004